جوش شیرین در جیره طیور

بی کربنات سدیم امروزه به طور گسترده در بسیاری از صنایع از جمله دام و طیور مورد استقبال قرار گرفته است. تمامی
خوراکهای طیور نیاز به ترکیبی به نام سدیم دارند، عنصری که برای بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی ضروری است.
این ترکیب به طور کلی توسط نمک بدون کلرید مانند بی کربنات سدیم، جوش شیرین و سسکویی کربنات سدیم تامین می شود.
بی کربنات سدیم یا جوش شیرین یک ترکیب شیمیایی است که خاصیت بافری مناسبی دارد و به تنظیم PH و حفظ تعادل
اسید- باز بدن جانداران کمک می نماید. از فواید جوش شیرین در جیره طیور می توان به افزایش کیفیت پوسته تخم مرغ یا
مقابله با اثرات ناشی از استرس گرمایی، پیشگیری از بیماری آسیت در طیور، بهبود رشد و افزایش ضریب تبدیل، بهبود
کیفیت بستر و بسیاری از موارد دیگر اشاره کرد .
کاربردهای بی کربنات سدیم یا جوش شیرین در جیره طیور
استفاده از بی کربنات سدیم به عنوان افزودنی در خوراک طیور می تواند به طور موثری قابلیت هضم، میزان استفاده و نرخ
تبدیل انرژی را بهبود بخشد، جذب و استفاده از مواد مغذی و دفع مواد مضر را تسریع کند و اثرات قابل توجهی در مقابله با
اثرات ناشی از استرس گرمایی، افزایش رشد، افزایش تولید تخم مرغ و بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ داشته باشد . تک تک
این موارد در این قسمت بطور کامل توضیح داده شده است:
مقاومت در برابر استرس گرمایی
طیور در دماهای بالا به ویژه در تابستان، به دلیل گرمای شدید دچار استرس گرمایی میشوند. هنگامی که دمای محیط از 35
درجه سانتیگراد بالاتر رود، مشکلات تنفسی طیور در تشدید می شود، مقدار زیادی دی اکسید کربن با تنفس آزاد می شود و
محتوای قلیایی در خون کاهش می یابد. نفس نفس زدن و انتشار دی اکسید کربن می تواند تعادل اسید-باز را در طیور تغییر
دهد.
افزودن ٪ 0.1 ٪ – 0.5 بی کربنات سدیم به خوراک می تواند به طور موثری مقدار PH خون و قلیایی بودن را افزایش دهد
که برای عملکرد طبیعی سیستم غدد درون ریز تحت استرس و کاهش استرس گرمایی طیور مفید است .
علاوه بر دمای بالا، عواملی چون ژنتیک، پوشش پر طیور، سازگاری طیور با گرم و دمای آب آشامیدنی در طیور، نژاد
طیور و جوجه های گوشتی در استرس گرمایی موثر هستند.
تعادل اسید و باز بدن
بی کربنات سدیم یکی از رایج ترین تنظیم کننده های اسید و باز در بدن است. افزودن بی کربنات سدیم به خوراک طیور به
تقویت قدرت بافری بدن آن ها کمک می کند. معمولاً ترکیب اصلی خوراک طیور، ذرت است که حدود 60 درصد جیره را
تشکیل می دهد. بنابراین در فرآیند متابولیک، به ناچار مواد اسیدی تولید می شود. بی کربنات سدیم می تواند اسید معده را
خنثی کند، مخاط را حل کند، ویسکوزیته شیره گوارشی را کاهش دهد، جذب دستگاه گوارش را تقویت کند و در افزایش
اشتهای طیور نقش داشته باشد.
بی کربنات سدیم توسط دستگاه گوارش جذب خون می شود، می تواند مواد اسیدی موجود در خون را خنثی کند، در نتیجه
اسیدیته خون را کاهش داده و تعادل اسید و باز مایعات مختلف بدن را حفظ می کند.
بهبود تولید و استحکام پوسته تخم مرغ
غلظت طبیعی کربنات، سدیم و فسفر در خون طیور از عوامل کلیدی برای تضمین کیفیت پوسته تخم مرغ است. بی کربنات
سدیم می تواند تحرک فسفر را در بدن طیور تخمگذار بهبود بخشد و غلظت فسفر در خون طیور را در حد مطلوب برای
تشکیل پوسته تخم مرغ حفظ کند. در تابستان، به دلیل انتشار مقدار زیاد CO2 در طیور، غلظت کربنات خون کاهش می یابد
. بنابراین با کاهش کربنات کلسیم بعنوان اجزای اصلی پوسته تخم مرغ ، کیفیت پوسته تخم مرغ نیز کاهش می یابد. آزمایشات
نشان می دهد که 0.2 درصد بی کربنات سدیم ) 0.38 درصد از کل جیره بی کربنات( را می توان به غذای مرغ های تخمگذار
در تابستان اضافه کرد، که این مقدار می تواند به سرعت یون های کربنات خون را دوباره پر کند و به طور قابل توجهی
میزان تخم گذاری، کیفیت پوسته تخم مرغ و انرژی خوراک را بهبود بخشد.
پیشگیری از بیماری ها و کاهش عوارض جانبی داروها
افزودن بی کربنات سدیم 0.1 تا 0.5 درصد به خوراک تأثیر بارزی در بهبود وزن لاشه جوجه های گوشتی دارد. می تواند
مرگ و میر جوجه های گوشتی و بروز آسیت، پلوریت، گاستروانتریت و سایر بیماری های گوارشی را به میزان قابل توجهی
کاهش دهد. هنگامی که بی کربنات سدیم و سولفونامیدها با هم استفاده می شوند، حلالیت سولفونامیدها در ادرار به طور
موثری افزایش پیدا میکند و در نتیجه اثرات نامطلوب این داروها بر کلیه و عوارض سمی و جانبی این داروها بر روی طیور
کاهش می یابد.